Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου
ΧΕΙΡΑΓΩΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
[ἀποσπάσματα ἐπιστολῶν]
«Ἄπιστοι καί πιστοί»
Ὁ ἀπόστολος Πέτρος γράφει γιά
τόν δίκαιο Λώτ, ὅτι ὑπέφερε ψυχικά, βλέποντας τή συμπεριφορά τῶν ἄνομων
συμπολιτῶν του, τῶν Σοδομιτῶν. Ἡ καρδιά του σπάραζε. Ἦταν, πραγματικά, ἕνας
μάρτυρας ὁ ἅγιος. Μάρτυρας, λοιπόν, εἶστε κι ἐσεῖς, πού ὑποφέρετε τό ἴδιο,
ζώντας ἀνάμεσα σέ σκληροτράχηλους ἄπιστους.
Συνήθως οἱ ἄπιστοι ἀντιμετωπίζουν εἰρωνικά καί
ὑπεροπτικά τούς πιστούς, ἐκφράζοντας ἔτσι τή δυναμική ἐπικράτησή τους
στόν κόσμο τοῦτο. Ἀλλά ἡ πίστη μας εἶναι ζωντανή. Ἡ Ἐκκλησία στέκεται ἀκλόνητη,
ἀκατανίκητη ἀπό τίς ἐνάντιες δυνάμεις. Καί οἱ πιστοί, μέσα στήν ταπείνωσή τους,
προσδοκοῦν ὅσα τούς ὑποσχέθηκε ὁ ἀληθινός Θεός.
Ἐμεῖς γνωρίζουμε τήν Ἀλήθεια.
Θά ἔρθει, ὅμως, μία ἡμέρα, πού αὐτή ἡ Ἀλήθεια θά φανερωθεῖ θριαμβευτικά, «μετά
δυνάμεως καί δόξης πολλῆς» (Λουκ. 21, 27), σ’ ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα. Καί
τότε οἱ ἄπιστοι «ἀπελεύσονται εἰς κόλασιν αἰώνιον», ἐνῶ οἱ πιστοί «εἰς ζωήν
αἰώνιον» (Ματθ. 25, 46).
«Ὁ
διεστραμμένος νοῦς»
Μέ πολλή συμπόνια μοιράζομαι τή
θλίψη σας καί τό βάρος τῆς καρδιᾶς σας. Εὔχομαι ὁ Κύριος νά σᾶς παρηγορήσει.
Δέν σᾶς μένει τίποτε ἄλλο ἀπό τήν προσευχή. Γιατί μόνο ὁ παντοδύναμος Θεός
μπορεῖ νά σᾶς λυτρώσει ἀπό τό κακό, πού σᾶς περισφίγγει. Αὐτός θά μεταφέρει τό
βάρος τῆς καρδιᾶς σας στίς καρδιές ἐκείνων πού σᾶς καταθλίβουν. Καί ἄν ὥς τότε
δέν ἔχουν ἀπελπιστεῖ, θά συνταραχθοῦν καί θά διορθωθοῦν.
Δέν ὑπάρχει λόγος νά συζητήσει κανείς μαζί
τους, γιατί ὁ νοῦς τους ἔχει διαστραφεῖ. Ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά δεχθεῖ παραίνεση,
ὅσο διατηρεῖ ὑγιῆ σκέψη καί ἀντίληψη. Ὅταν τή χάσει, δέν ἐπηρεάζεται οὔτε ἀπό
τήν πιό καλή συμβουλή, οὔτε ἀπό τό πιό σοφό ἐπιχείρημα. Στούς ὑγιεῖς
συλλογισμούς ἀντιτάσσει πάντα τίς νοσηρές ἰδέες του. Αὐτές τόν ἐκφράζουν, καθώς
συνταιριάζουν μέ τά ἐμπαθῆ αἰσθήματά του.
«Σχέσεις
μέ ἀνθρώπους δίχως εὐσέβεια»
Μήν πολυνοιάζεστε καί μή
λυπάστε, ἄν δέν ἔχετε στενές σχέσεις μέ τούς γείτονές σας, πού δέν σέβονται τόν
Θεό. Εἶναι καλό καί ὠφέλιμο νά ἐπικοινωνοῦμε μέ τούς ὁμόψυχους ἀδελφούς, τούς
πιστούς χριστιανούς, γιά νά βοηθᾶμε ὁ ἕνας τόν ἄλλο στό δρόμο τῆς σωτηρίας. Ἡ
ἐπικοινωνία καί συνεργασία μας μέ τούς κοσμικούς ἀνθρώπους ἄς περιορίζεται στίς
ἀναγκαῖες βιοτικές ὑποθέσεις. Καί στήν περίπτωση αὐτή, πάντως, ἄν μᾶς βλάπτουν
ψυχικά, ἄς διακόπτουμε κάθε σχέση μαζί τους.
«Ἡ καρδιά καί ὁ Θεός»
Ὁ Θεός βρίσκεται παντοῦ. Καί
σάν βρεῖ καρδιά πού δέν Τοῦ ἐναντιώνεται, καρδιά ταπεινή, μπαίνει μέσα της καί
τή γεμίζει χαρά. Τόση εἶναι ἡ χαρά τῆς καρδιᾶς πού ἔχει μέσα της τόν Θεό, ὥστε
κολλάει ἐπάνω Του καί δέν θέλει πότε νά Τόν ἀποχωριστεῖ.
Σέ καρδιά φουσκωμένη ἀπό ἐγωισμό δέν πλησιάζει
ὁ Κύριος. Κι’ ἔτσι αὐτή καταθλίβεται, μαραζώνει καί σιγολιώνει, βυθισμένη στήν
ἄγνοια, τή λύπη καί τό σκοτάδι.
Ὅσο ἁμαρτωλοί κι’ ἄν εἴμαστε, μόλις στραφοῦμε
μέ μετάνοια καί πόθο πρός τόν Κύριο, ἡ θύρα τῆς καρδιᾶς μας ἀνοίγει σ’ Ἐκεῖνον.
Ἡ ἐσωτερική ἀκαθαρσία ξεχύνεται ἔξω, γιά νά παραχωρήσει τή θέση της στήν
καθαρότητα, τήν ἀρετή, τόν ἴδιο τό Σωτήρα, τόν μεγάλο Ἐπισκέπτη τῆς ψυχῆς, τόν
κομιστή τῆς χαρᾶς, τοῦ φωτός, τοῦ ἐλέους.
Θεῖο δῶρο εἶναι αὐτή ἡ εὐλογημένη κατάσταση,
ὄχι δικό μας κατόρθωμα. Καί ἀφοῦ εἶναι δῶρο, πρέπει νά εὐχαριστοῦμε τό Δωρητή
μέ ταπείνωση.
Ταπείνωση!
Ἡ βάση κάθε ἀρετῆς καί ἡ προϋπόθεση
τῆς πνευματικῆς καρποφορίας!
Ἔχετε ταπείνωση;Ἔχετε τό Θεό.
Τά ἔχετε ὅλα!
Δέν ἔχετε ταπείνωση; Τά χάνετε
ὅλα!
Νά συντηρεῖτε, λοιπόν, στήν
καρδιά σας τό αἴσθημα τῆς ταπεινοφροσύνης. Ἡ φυσική καί ὁμαλή σχέση μας μέ τόν
Θεό προϋποθέτει καρδιά ἔμπονα συντριμμένη καί ὁλοκληρωτικά ἀφοσιωμένη σ’ Αὐτόν,
καρδιά πού μυστικά ἀναφωνεῖ κάθε στιγμή: «Κύριε, Ἐσύ τά γνωρίζεις ὅλα· σῶσε με!».
Ἄν παραδοθοῦμε στά χέρια Του, ἡ σοφή καί ἅγια βουλή Του θά κάνει μ’ ἐμᾶς καί σ’
ἐμᾶς ὅ,τι εἶναι πρόσφορο γιά τή σωτηρία μας…
Τά ἔργο τῆς ἀδιάλειπτης
προσευχῆς δέν εἶναι μόνο γιά τούς ἡσυχαστές, ἀλλά γιά ὅλους τούς χριστιανούς,
στούς ὁποίους ὁ Κύριος, μέσῳ τοῦ ἁγίου ἀποστόλου, παραγγέλει: «Ἀδιαλείπτως
προσεύχεσθε» (Α΄ Θέσ. 5, 17). Ὑπάρχουν διάφορες βαθμίδες προσευχῆς μέχρι τήν
ἀδιάλειπτη. Ὅλες εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ, πού παρακολουθεῖ τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων
ἐξίσου, ἀνεξάρτητα ἀπό τήν ἰδιότητά τους ὡς μοναχῶν ἤ κοσμικῶν. Καί ὅταν μία
καρδιά, ὅποια κι’ ἄν εἶναι, στρέφεται σ’ Αὐτόν, τήν πλησιάζει μέ ἀγάπη καί
ἑνώνεται μαζί της. Ἔτσι πραγματοποιεῖται ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ στόν Πατέρα Του:
«…καθώς Σύ, Πάτερ, ἐν ἐμοί κἀγώ ἐν Σοί, ἵνα καί αὐτοί ἐν ἡμῖν ἕν ὦσιν…» (Ἰω.
17, 21).
«Θεός
καί συνείδηση»
Ἄν ἐγκάρδια ἀποφασίσετε νά
ὑπακούετε πάντοτε στόν Κύριο καί μ’ ὁλόκληρη τήν πολιτεία σας νά εὐαρεστεῖτε
Ἐκεῖνον μόνο, κι’ ἄν ὕστερα, σέ κάθε ἀδιέξοδο καί κάθε ἀνάγκη σας, στρέφεστε μέ
πίστη καί ἀφοσίωση πάλι σ’ Ἐκεῖνον μόνο, τότε νά εἶστε βέβαιος ὅτι ὅλα στή ζωή
σας τόσο τήν πνευματική ὅσο καί τήν ἐγκόσμια, θά ἐξελίσσονται μέ ἐπιτυχία.
Εἶναι μεγάλο πράγμα νά συνειδητοποιήσει κανείς ὅτι χωρίς τόν Θεό τίποτα δέν
μπορεῖ νά κάνει καί, ἀφοῦ τό συνειδητοποιήσει, νά καταφεύγει μέ ἐμπιστοσύνη στή
βοήθειά Του.
Ἡ συνείδηση πρέπει νά κατευθύνει σωστά τήν
ψυχή καί νά τήν πληροφορεῖ ἀλάθητα γιά τό ἀγαθό σέ κάθε περίσταση. Αὐτό, ὅμως,
δέν μπορεῖ νά τό κάνει, ἄν δέν εἶναι καθαρή καί φωτισμένη.
Ἄς τήν καθαρίσουμε, λοιπόν, μέ
τήν ἄσκηση καί τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου, πού ἀπαλάσσουν τήν καρδιά ἀπό
τά πάθη, καί ἄς τή φωτίσουμε μέ τό Θεῖο Φῶς, μελετώντας τό Εὐαγγέλιο. Ἀπό κεῖ
θά ἀντλήσουμε τούς σοφούς κανόνες, μέ τούς ὁποίους θά χειραγωγήσουμε τή
συνείδησή μας στό Ἅγιο Θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Τέλος καί τῷ Θεῷ δόξα!
ΙΕΡΑ
ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου