Τό μυστικό τοῦ ὁσίου Ἰωάννου. Ἡ ἐμφάνισις τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου. Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Χοζεβίτης

Τό μυστικό τοῦ ὁσίου Ἰωάννου 

Ἡ ἐμφάνισις τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου

Εἰκόνες πραότητος τοῦ ὀρθοδόξου Ρουμάνικου μοναχισμοῦ

Γέροντος ἱερομ. Πετρωνίου Τανάσε

Τόν ὅσιο Ἰωάννη τόν ἐγνώρισα προσωπικά τό 1933, ὅταν εἰσῆλθε σάν δόκιμος στό μοναστήρι Νεάμτς τῆς Μολδαβίας. Μοῦ ἔμεινε ζωντανή στήν μνήμη μου ἡ μορφή τοῦ εἰκοσαετοῦς νέου, πού ἦτο ἀδύνατος, μέ μία φωτεινή μορφή, σιωπηλός καί ταπεινός.
Ἀφοῦ ἀσπάσθηκε τόν μονήρη βίο ὁ νεαρός Ἠλίας, διότι αὐτό τό ὄνομα εἶχε πάρει στό βάπτισμά του, ἐντυπωσιάσθηκε ἰδιαίτερα ἀπό τήν ζωή τῶν μεγάλων ἀσκητῶν τῆς Αἰγύπτου καί τῆς Παλαιστίνης καί μέσα στήν νεανική καί καθαρή καρδιά του εἶχε ἀνάψει ἕνας  ἄσβεστος πόθος  γιά ν᾿ ἀκολουθήση αὐτή τήν ζωή. Βασανιζόμενος ἀπ᾿ αὐτή τήν ἐπιθυμία, δέν ἡσύχαζε μέχρις ὅτου μετέβη καί κατεσκήνωσε στήν ἔρημο (Ψαλμ.54,7). Ἐπῆγε στήν ἔρημο Ρουβᾶ τῆς Μονῆς τοῦ Χοζεβᾶ, στήν κοιλάδα τοῦ Ἰορδάνου.

Σ᾿ αὐτόν τόν πόθο καί σ᾿ αὐτή τήν ἐπιθυμία του κρύβονται δύο ἐκκλησιαστικά μυστήρια, τά ὁποῖα ἀπεκάλυψε στίς ἐξομολογήσεις του, γραμμένες μέ τήν μορφή ποιημάτων καί ἐπάνω σ᾿ αὐτά θά σταθοῦμε λίγο στήν συνέχεια.
Παρέμεινε μικρό ὀρφανό ἀπό μητέρα καί πατέρα ὁ μικρός Ἠλίας καί ἀνατράφηκε ἀπό τήν γιαγιά του Μαρία, γυναῖκα μέ βαθιά πίστι καί εὐλάβεια στόν Θεό.
Ὅταν ὁ μικρός ἄρχισε νά μαθαίνη τά γράμματα, ἡ γιαγιά του τόν ἔβαζε νά διαβάζη βιβλία τοῦ λαοῦ, ὅπως: Τήν Ἐπιστολή τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τό Ὄνειρο τῆς Παναγίας. Ἀλλά, ὅταν ἄκουσε ἡ γιαγιά γιά τά Πάθη τοῦ Ἰησοῦ ἄρχισε νά κλαίη ἀπαρηγόρητη. Τό κλᾶμμα τῆς γιαγιᾶς ἔσπασε τήν καρδιά τοῦ μικροῦ Ἠλία, ὁ ὁποῖος καί τήν ἐρώτησε μέ ἀθωότητα:
-Γιατί κλαῖς, ἔτσι δυνατά, γιαγιά;
-Καί ἡ γιαγιά τοῦ εἶπε τό μυστικό: «Ὅταν ζοῦσε ἡ μητέρα σου, ὑποσχέθηκα στόν Θεό νά πάω σ᾿ ἕνα ἅγιο μοναστήρι, νά ἐργασθῶ μέ μετάνοια γιά τήν σωτηρία μου. Ἀλλά πεθαίνοντας οἱ γονεῖς σου, ἦτο ἀνάγκη νά σέ μεγαλώσω ἐγώ καί δέν εἶχα πλέον ἐλπίδες νά μπῶ στήν μοναχική ζωή. Ἀλλά παρακαλῶ τόν Θεό, ἐσύ νά ἐκπληρώσης τόν ἅγιο αὐτό πόθο μου γιά νά ἔχω κι ἐγώ τήν παρηγοριά, ὅτι σ᾿ ἐφύλαξα στό ὄνομα τοῦ Θεοῦ σάν ἕνα κειμήλιο.
Καί ὁ Καλός Θεός δέν παρεῖδε τά δάκρυα καί τούς στεναγμούς τῶν δούλων Του, ἄκουσε καί τήν προσευχή τῆς γιαγιᾶς. Ἐφύτευσε στήν καθαρά καρδιά τοῦ ἐγγονοῦ της, τόν πόθο της αὐτόν, πού σάν μία μυστική δύναμις, τόν ὡδήγησε ἀπό νέον στήν μοναχική ζωή. Γι᾿ αὐτό, ὅταν ὁ Ἠλίας ἐτελείωσε τό Λύκειο, δέν σκέφθηκε τό πανεπιστήμιο, οὔτε νά ἐξασκήση κάποιο  ἐπάγγελμα στήν ζωή του, ἀλλά μέ μοναδικό τόν λογισμό τῆς ἀφιερώσεως, εἰσῆλθε στό μοναστήρι, γιά νά ἐκπληρώση καί τόν πόθο τῆς γιαγιᾶς. Ἐδῶ εἶναι τό μυστήριο τῆς εὐσπλαγχνίας τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος δέν παρέβλεψε τόν πόθο καί τόν στεναγμοῦ τοῦ πιστοῦ δούλου Του, ἀλλά τόν ἐξεπλήρωσε.
Καί συνεχίζεται ἀκόμη τό μυστήριο τοῦ πόθου τοῦ ἁγίου Ἰωάννου.
Ἡ γιαγιά του Μαρία δέν ἔζησε πλέον πολλά χρόνια καί μετετέθη πρός Κύριον. Τότε ὁ Ἠλίας, ἔμεινε γιά δεύτερη φορά ὀρφανός καί «τό παιδί τοῦ μηδενός» καί ἀπέθεσε ὅλη τήν ἐλπίδα του στόν Κύριο, ὁ Ὁποῖος τόν ἄκουσε καί τόν παρηγόρησε μέ θαυμαστό τρόπο.
Ἦτο ἡμέρα τοῦ Πάσχα, τό ἀπόγευμα, ὅταν ὅλο τό χωριό εἶχαν πάει στό κοιμητήριο γιά νά χαροῦν λίγο μέ τούς νεκρούς συγγενεῖς τους μέ τήν ἐλπίδα τῆς ἀναστάσεώς τους. Ἐκεῖ ἄναψαν κεριά καί κανδήλια στούς τάφους τῶν ἀγαπημένων νεκρῶν τους, ἀσπάσθηκαν τούς σταυρούς τῶν τάφων τους καί ἠσπάζοντο μεταξύ τους μέ τό: «Χριστός Ἀνέστη».
Ὁ κόσμος χαιρόταν καί οἱ καμπάνες κτυποῦσαν χαρμόσυνα, καί μόνο ἕνα παιδί ἔκλαιγε μέ στεναγμούς. Ἐπῆγε ν᾿ ἀνάψη ἕνα κερί στόν φρέσκο τάφο, πού ἦταν δίπλα στήν ξύλινη ἐκκλησία. Ὄντας συν-τετριμμένος ἀπό τόν πόνο καί τό δάκρυ, ἄκουσε μία φωνή σάν νά ἔρχόταν ἀπό τόν ἦχο τῆς καμπάνας, πού τοῦ ἔλεγε: «Μή κλαῖς σήμερα, παιδί μου, καί μή στενοχωριέσαι, διότι, ἰδού, εἶμαι κοντά σου. ὁ Χριστός Ἀνέστη!»
Ἔκπληκτο τό παιδί σηκώθηκε καί ἐκύτταξε γύρω νά ἰδῆ ἀπό ποῦ ἐρχόταν ἡ φωνή. Τότε ἀπό τό Ἱερό Βῆμα μέ τόν καπνισμένο τοῖχο, εἶδε τόν Ἀναστάντα Κύριο νά τοῦ χαμογελᾶ. (Βλέπε στά ποιήματα τοῦ Ὁσίου:  Ποίημα «Τό μικρό ὀρφανό», Ἔκδόσεις ὀρθόδοξος Κυψέλη, 1985).
Μ᾿ αὐτή τήν ἀποκάλυψι, τό μικρό ὀρφανό φωτίσθηκε στήν ψυχή ἀπό τό φωτεινό καί πρᾶο πρόσωπο τοῦ Ἀναστάντος Ἰησοῦ Χριστοῦ. Σταμάτησε νά  κλαίη καί, ὅσες φορές ἄκουσε τόν ἦχο τῆς καμπάνας, θυμόταν τήν θεωρία τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου καί παρηγοριόταν.
Μεγάλο μυστήριο κρύβεται στήν θεωρία αὐτή τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ. Γνωρίζουμε τί συνέβη στόν τελώνη Ζακχαῖο, ὅταν ὁ Κύριος ἐσήκωσε τούς ὀφθαλμούς Του καί τόν εἶδε στήν συκομορέα! Στήν περίοδο τῶν Ἁγίων Παθῶν Του, ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, ἀφοῦ ἀρνήθηκε τρεῖς φορές τόν Διδάσκαλο, κάθησε στήν αὐλή τοῦ ἀρχιερέως καί θερμαινόταν.
 Καί λέγει τό Εὐαγγέλιο: «Καί στραφείς ὁ Ἰησοῦς ἐνέβλεψε τῷ Πέτρῳ, καί ὑπεμνήσθη ὁ Πέτρος...καί ἐξελθών ἔξω ἔκλαυσε πικρῶς...» (Λουκ.22,61-62). Λέγει κατόπιν ἡ Ἱερά Παράδοσις ὅτι σ᾿ ὅλη τήν ζωή του ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, ὅταν ἄκουγε τό λάλημα τοῦ πετεινοῦ, θυμόταν τήν ματιά τοῦ Κυρίου καί ἔκλαιγε μέ στεναγμούς.
Ἐάν ὁ ἀνεκπλήρωτος πόθος τῆς γιαγιᾶς ὡδήγησε τόν νεαρό Ἠλία στό μοναστήρι, ἡ θεωρία-ματιά τοῦ Γλυκυτάτου Ἀναστάντος Κυρίου ἐχάραξε ὁριστικά τήν κλῆσι του στήν μοναχική ζωή.
Τήν χαρά καί παρηγοριά πού αἰσθανόταν ἀπ᾿ αὐτή τήν ὁλοζώντανη παρουσία τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου ὁ ὅσιος Ἰωάννης, τήν διετήρησε σάν ἕνα κρυφό μυστήριο στήν ψυχή του καί δέν μᾶς εἶπε περισσότερα γι᾿ αὐτήν. Τά διαισθανόμεθα ὅμως ἀπό τήν ἀσυγκράτητη ἐπιθυμία τῆς μοναξιᾶς πού εἶχε, χάριν τῆς ὁποίας ἔτρεξε «ὡς διψῶσα ἔλαφος ἐπί τάς πηγάς τῶν ὑδάτων», στήν Μονή Νεάμτς, στούς Ἁγίους Τόπους, στήν μονή τοῦ ἁγίου Σάββα, στόν Ἰορδάνη ποταμό.
 Καί ὅλα αὐτά γιά νά εἶναι ἐλεύθερος ἀπό κάθε βιωτική φροντίδα, μόνος μέ τόν πολυπόθητο καί πολυαγαπητό του Ἰησοῦ. Μόνο στήν μοναξιά τῆς ἐρήμου ἐξεπλήρωσε τόν πόθο του, στίς μυστικές του ἐντρυφήσεις μέ τόν Κύριο, στίς ὁλονύκτιες προσευχές καί τά δάκρυά του, τά ὁποῖα μόνο ὁ Κύριος τά γνωρίζει...
Σ᾿ αὐτό τό στάδιο τῆς ζωῆς του ὁ ὅσιος Ἰωάννης, ὅπως λέγουν οἱ Παροιμίες, σέ λίγο χρόνο ἐξεπλήρωσε χρόνους μακρούς (Σοφ.Σολ.4,13). Ἔγινε ἐκλεκτό δοχεῖο τοῦ ἁγίου Πνεύματος, στήν ὕπαρξί του ἐπανώρθωσε τήν φθορά, πού κληρονόμησε ἡ ἀνθρώπινη κτίσις καί ἔλαβε ἀπ᾿ αὐτόν τόν αἰῶνα τόν ἀρραβῶνα τῆς αἰωνίου ζωῆς.
Ἀπέθανε τήν παραμονή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου θέλοντας νά μᾶς δείξη ὅτι στό ἁγιασμένο σῶμα του πραγματοποιήθηκε ἤδη ἡ πνευματική μεταμόρφωσις, μέ τήν ὁποία πρέπει νά περάσουμε κι ἐμεῖς στήν αἰωνιότητα. Τό ἀποπνευματοποιημένο σῶμα του ἐλευθερώθηκε ἀπό τά δεσμά τῆς ὕλης καί ὁλόκληρο ἀφθαρτοποιήθηκε, ἐνῶ ἡ φύσις μυροβολήθηκε ἀπό τήν παραδεισένια εὐωδία τοῦ προπτωτικοῦ ἀνθρώπου. Στήν νεκρώσιμη ἀκολουθία τοῦ ἱεροῦ λειψάνου του ἔλαβε μέρος ὁλόκληρη ἡ φύσις. Μαζί μέ τούς πνευματικούς ἀδελφούς του, ἦσαν παρόντες στήν τελετή καί οἱ ἀόρατοι ἄγγελοι καί τά ἀγριοπούλια τῆς ἐρήμου ἔψαλλαν μαζί τους.
Δέν ὑπάρχει ὡραιότερη εἰκόνα τῆς μυστικῆς ἀναγεννήσεως καί συμφιλιώσεως, τήν ὁποία προσφέρει στόν κόσμο ὁ ἐξαγνισμένος καί μεταμορφωμένος ἄνθρωπος μέ τήν πνευματική του ζωή: Συμφιλίωσις μέ τόν Θεό, μέ τόν ἑαυτό του καί μέ ὅλη τήν κτίσι.

Μετάφρασις – Ἐπιμέλεια

Ὑπό Ἀδελφῶν Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου

Ἁγίου Ὅρους Ἄθω

2002

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου και πηγή στο Διαδίκτυο  Ἀναβάσεις